در فرهنگ ما عموماً غذا دادن به حیوانات «زبان بسته» و «بی صاحب» کار پسندیده ای است و حتی معتقدیم میگویند که ثواب هم دارد. یادم هست بچه که بودم در حیاط خانهء مادربزرگ، پس از آنکه غذا خورده میشد، سفره را میتکاندند تا پرندگان از باقی ماندهء نان و برنج درون سفره تغذیه کنند و من هم مثل خیلی از شما با همین دیدگاهها بزرگ شدم و همیشه از غذا دادن به حیوانات در طبیعت لذت میبردم. تا اینکه چند سال پیش، در اولین روز اقامتم در سوئد، خارج  از فروشگاهی نشسته بودم و ساندویچ میخوردم. کبوتری نزدیک من آمد و من هم از روی عادت تکه ای از نان ساندویچم را برایش انداختم و ناگهان خانمی مسن که نزدیک من نشسته بود با انگشت به من اشاره کرد که این کار را نکنم. برایم عجیب بود و این اولین تجربهء تضاد فرهنگی من در دنیای غرب بود.

چند سال بعد با جمعی از دوستان کنار دریاچه ای نزدیک استکهلم رفته بودیم. تعدادی مرغابی وحشی که بر روی آب شنا میکردند به سمت ما آمدند. یکی از دوستان برایشان تکه های نان پرت کرد که دوست سوئدی ما او را از این کار منع کرد. وقتی پرسیدم چرا گفت برای اینکه به انسان عادت میکنند و شاید انسان بعدی که به سمتشان می آید شکارچی باشد.

روز گذشته در فروشگاه بزرگی در تورنتو قدم میزدم و از کنار گیشهء بروشورهای تبلیغاتی رد میشدم. ناگهان پوستری توجه من رو جلب کرد که روی آن بزرگ نوشته شده بود «لطفاً به حیوانات وحشی غذا ندهید». جزوه را برداشتم و مطالعه کردم. خلاصهء آموزشهای نوشته شده در آن جزوه را اینجا مینویسم.

الف) حیوانات میتوانند به منابع غذایی غیرطبیعی مانند آنچه شما میخورید وابسته شوند
ب) ممکن است حیوانات ترس طبیعی خود نسبت به انسانها و سایر حیوانات را از دست بدهند و در برابر انسانها یا حیوانات شکارچی آسیب پذیر شوند. شاید انسان بعدی که حیوان برای غذا گرفتن به سمتش میرود یک بیمار روانی باشد که از آزار و زجر دادن حیوانات لذت میبرد
پ) ممکن است غذاهایی که ما مصرف میکنیم برای بدن و سلامت حیوان مناسب نبوده و باعث بیماری وی شود. مهمترین آنها آدامس و غذاهای سرخ شده است
ت) ممکن است حیوانات غیرخانگی در اماکن عمومی و پرجمعیت انسانهای که به آنها غذا میدهند جمع شوند و منجر به گسترش بیماریهای مشترک انسان و حیوان شوند.
ث) غذا دادن به حیواناتی که نزدیک جاده زندگی میکنند باعث افزایش خطر تصادفات در اثر ورود آنها به جاده برای دریافت غذا از انسانها شود

و در نهایت از مردم خواسته اند که قدر حیات وحش را بدانند، زباله های خانگی حاوی غذا را از دسترس حیوانات دور نگه دارند، و کمک کنند که حیات وحش را همچنان حیات وحش نگه دارند.

دو روز پیش شاید تلخترین جملهء زندگی ام را که مادری به دختر مهاجرش گفته بود خواندم. جمله ای که درد مشترک خیلیهاست که مهاجرت کرده اند و خانواده هایشان را پشت سر جا گذاشته اند. آنقدر این جمله برای من تلخ و دردآور بود که‌ حتی دلم نمی‌خواست جایی بازگو کنم تا مبادا ذهن و فکر کسی را مثل خودم آشفته کنم. به هر حال آن جمله را در انتهای متن می‌نویسم تا شاید خواندنش تلنگری و یادآوریِ تلخی باشد از آنچه گهگاه فراموش میکنیم.

مهاجرت برای هر کس سختی ها و خوبی های خاص خودش را دارد. برای من سخت ترین قسمت ماجرا، یا شاید تنها سختی اش، دور بودن و به عبارتی خارج شدن از حلقهء خانواده بود.

شاید خیلی وقتها این خارج شدن از دایرهء نزدیکان محسوس نباشد اما برای خیلی ها که مثل من فرصت هر روز صحبت کردن و در تماس بودن را ندارند، فاصله به مرور و آرام آرام پیش می آید و کم کم این دوری و عدم حضور در اتفاقات عادیِ زندگی، عادی میشود و به آن عادت میکنیم.

حضور فیزیکی در جمع خانواده و دیدارهای هر روزه یا حتی چند روزه، لمس دستها و آغوشها و خنده ها و اشکها و مهربانی ها و حتی ناراحت شدنها چیزهایی نیستند که با صدا و تصویر و متن های ارسالی از فرسنگها دورتر جایگزین شوند.

وقتی که نزدیک باشی روال زندگی و گذار عادی عمر، کندتر و نامحسوس تر بنظر می آید. پیرشدنها دیگر حادثه ای ناگهانی نیستند. در لحظه و ناگهان موهای کسی سفید نمی‌شود. یکباره بزرگ و پیر نمی‌شوی. همه چیز به موازات و به کندی پیش میرود.

وقتی که دور هستی اما کم کم عادت میکنی به نبودن. به اینکه هر بار عکسی از بزرگ شدن خواهر زاده ای ببینی که حتی از وجود داشتن تو خبر ندارد.

عادت میکنی به موی ناگهان سفید شدهء پدر و مادر و چهره های هر سال خسته تر شدهء نزدیکان.

عادت میکنی به پنهان شدنِ خبرهای بد و عادت میکنی به بی اهمیت بودن و نشنیدن خبرهای روزمره. عادت میکنی به اینکه دردها و سختی ها و رنجهایمان را از هم پنهان کنیم.

عادت میکنی به کم کم غریبه شدن، به دور شدن، به خاطره شدن، به محو شدن.

جایی خواندم که دوست مهاجری پیام مادرش را نوشته بود:

«‏مادرم گفت حساب كرده ام که من و بابا اگر ۲۰ سال ديگه هم زنده باشيم و شما هر سال ۱ بار بیایید، كلا ۲۰ بار ديگه میبینیم ‌تون. قرارنبود اینقدر غم‌انگیز باشی دنیا»

دوستی این را برای دوستی که بعد از چند سال فکر برگشتن به ایران داشت نوشته…

«دیوانه خیلی خری اگه بر گردی ایران. خیلی خری اگه آزادی اونجا رو ول کنی و بیای توی این خراب شده ی عزاگرفته. دوست خواهرم که چندین سال خارج بود اومده ایران و دیشب یه مهمونی دوستانه گرفته. مهمونی توی باغ یکی از دوستای دیگه بوده . توی این اکیپ سه تا مرد بوودن مابقی زن.
دوستا بعضیها با شوهراشون رفتن و بقیه مجرد ، میگم مجررررد یعنی حتی دوست پسراشونو نبردن . خلاصه که نمیدونم چطوری ولی ساعت هشت شب میریزن همه رو میگیرن . ساعت ۱۲ شب خواهرم اسمس داد که ما رو گرفتن و دارن میبرن امنیت اخلاقی.
بماند دیشب چطور صبح شد .از ساعت ۷ صبح ما سه تا خواهر رفتیم پشت در امنیت اخلاقی ولی اون بدبختا رو برده بودن بازداشتگاه آگاهی رفتیم اونجا. کلی مجرم و دزد و قاتل هم آورده بودن . اونا که اومده بودن دنبال دختراشون فقط گریه میکردن.
بماند که چه رفتار زشتی با ماها میشد ولی بالاخره آوردنش دادگاه تا حکم ببرن. فکر کن واسه یه مهمونی دور همی کوچولو ۶ تا زن را گرفتن انداختن زندان اون سه تا مردها هم با زنهاشون بودن، زنهاشونو آزاد میکنن مردها رو میگیرن، بخاطر یه مجلس که بجز یکی از مردها کسی حتی لب به مشروب نزده بوده. چنان تحقیر شدیم که نگو. آخر سر هم که قاضی حکم به آزادی داد مامورهای امنیت اخلاقی گوشی موبایل هیچکدومشونو پس ندادند. گفتند بیاید امنیت اخلاقی بگیرید.
از ساعت چهار اینا رو بردن توی امنیت اخلاقی موبایلشونو بهشون بدن که بیان بیرون هنوووووز نیومدن. نه نامی ازشون هست نه نشونی.
وای از خودم، از هر کسی که توی این خراب شده زندگی میکنه و دستش به هیچ جایی بند نیست متنفرم.
دیوانه بعد تو میخوای برگردی توی این مملکت.
این مملکت ارزش نفس کشیدن نداره چه برسه که قلبت بخواد براش بتپه. ما هنوز به مامان بابام نگفتیم، بچه ها دعا کنین آزادشون کننن، همه میگن اینا دیگه غیب میشت تا بعد از اربعین»