آخر هفته‌ی گذشته رفتیم سورتمه سواری بین دو شهر شمال استان اونتاریو به اسم تیمینز و ایراکوفالز. اولین تجربهء سورتمه سواری من در کانادا بود. قبلا در سوئد هم تجربه کرده بودم ولی خیلی محدودتر و کوتاهتر

این ویدیوی سه دقیقه ای زیر خلاصه ای از یک مسیر سورتمه سواری دو ساعته است

یکشنبه گذشته، مارگارت (همخونه و صاحبخونه) مهمونی کریسمس داشت و فامیلش را دعوت کرده بود. من از قبل گفته بودم چون امتحان دارم نمیتونم به جمعشون اضافه بشم.
وسطهای درس خوندن بودم که یهو دیدم سه تا بچهء ۵ ساله (پسر) و ۶ و ۷ ساله (دختر) با یک بشقاب شکلات و شیرینی اومدن توی اتاقم و واسم شیرینی کریسمس آورده بودند.
خیلی هیجان انگیز و بامزه بود. اولین باری بود که با بچه های کانادایی حرف میزدم. توی این چند سال هیچ کس از دوستام بچه نداشتند و توی خیابون هم که نمیشه فت یهو با یه بچه حرف زد! خلاصه اینکه خیلی بامزه بود!‌

دو دقیقه که گذشت و خجالتشون ریخت، یکیشون گفت چرا اینقدر اتاقت نامرتبه! گفتم چون فردا امتحان دارم نرسیدم مرتب کن.
دختر شش ساله پرسید آخه تو که بزرگی دیگه چه امتحانی داری؟! گفتم خب بعضی وقتها آدم بزرگا هم باید برگردند سر کلاس و درس و مدرسه، ۴ تا فحش هم توی دلم به هرچی درس و مشق و امتحانه دادم.

دختر هفت ساله پرسید تو چرا مو نداری؟‌ گفتم خودم با تیغ میزنم. گفت نزن دیگه 😄
دختر شش ساله پرسید که آیا اهل بنگلادش هستم؟ گفتم نه من اهل ایرانم که یه جایی نزدیک بنگلادشه. گفت معلم مهدکودکشون مال بنگلادشه و میدونه بنگلادش روی نقشه کجاست!
پسر پنج ساله پرسید که چی کاره ام. گفتم قبلا دکتر بودم الان دانشجوئم. گفت یعنی میتونستی ۵ دلار پول داشته باشی؟ گفتم آره. با حالت رو کم کنی گفت من یکی از نقاشی هام را به مامانم فروختم ۵ دلار.
دختر شش ساله با تعجب گفت اگه دکتری چرا خونهء بزرگ نداری 😁

بعد که فضولیهاشون تموم شد رفتند ماژیک مخصوص رنگ کردن مو آوردند. موهای همدیگه را رنگ کردند و بعد هم به من گفتند چون مو نداری پس ریشتو رنگ میکنیم.
رنگ آمیزی که تموم شد یکیشون پرسید این نوشته ها چیه به دیوار اتاقت.
منم از فرصت استفاده کردم و واسشون ده دقیقه راجع به دیابت و بیماریهای پای دیابت توضیح دادم! خیلی قشنگ گوش میکردند! حتی سوال هم کردند که چطوری پاشون زخم میشه!

وقتی بابای دو تا از بچه ها اومد دنبالشون، دختر شش ساله به اون دو تای دیگه گفت
He is such a nice guy

فرداش مامان دختر شش ساله زنگ زده بود به مارگارت که بچه از دیروز همش داره راجع به علی حرف میزنه، و اینکه علی پای مریضها را درمان میکنه و رفته روی نقشه ایران را پیدا کرده و از مامان باباش خواسته تلفظ درستش را بهش یاد بدن.
قرار شد یه موقع که فصل امتحانا نیست بیارنشون باز اینجا.

امروز ساعت ۹ صبح توی ایستگاه مترو یه پیرمرد که بعدا یکی از شاهدین ماجرا میگفت احتمالا مست بوده، جلوی چشم من روی پله ها پاش لیز خورد و با کله پرت شد پایین. حداقل روی هفت هشت تا پله با صورت لیز خورد.

من داشتم از پله برقی میرفتم بالا و اون از پله های معمولی درازکش میرفت پایین.
همه شوک شده بودن، یکی دو نفر جیغ زدن! بقیه وایساده بودن از بالای پله ها نگاه میکردن. من هم یکی دو ثانیه دور خودم می‌چرخیدم که چطوری برسم بالای سر مصدوم! خلاصه بصورت غریزی تصمیم گرفتم پله برقی را برعکس برم پایین که یه لحظه نزدیک بود خودم هم با کله برم پایین.

خلاصه اولین نفری بودم که رسیدم بالای سرش. تعدادی از عابرین هنوز شوکه بودند و بالای پله ها ایستاده بودند و نگاه میکردند!

صحنه برام آشنا بود! یاد چند سال پیش و سفر با کشتی به فنلاند افتادم که یکی از دانشجوهای فرانسوی دانشگاهمون از بالای نرده های طبقه سوم داخل کشتی پرت شده بود پایین. اون شب در اون لحظه من توی کلاب کِشتی در حال انجام حرکات موزون بودم که یک دفعه یک سری از دوستام رسیدن و گفتن همچین اتفاقی افتاده و برم برای کمک! وقتی رسیدم بالای سرش تقریبا تمام کرده بود. صحنه دلخراشی بود. با دو سه نفر از سکیوریتی کشتی بالای سرش حلقه زده بودیم. من یک لحظه سرم را بالا آوردم و دیدم از لب نرده های دو طبقهء بالایی کلی از مسافرین و دوستان ایستادند و نگاه میکنند. یادم نیست سکیوریتی کِشتی به من گفت یا خودم بصورت غریزی با دست به جمعیت اشاره کردم که بروند و تماشا نکنند.

امروز هم وقتی جمعیت را در حالت شوک و تماشا کردن دیدم داد زدم یکی به ۹۱۱ زنگ بزنه!
پیرمرد هنوز با صورت روی پله ها بیهوش بود. زمین و صورتش پر از خون شده بود. سعی کردم بدون تکان دادن شدید صورتش را از روی لبه پله بلند کنم. یکدفعه تکانی خورد و با حرکاتی ضعیف سعی داشت بلند شود. گیج و منگ بود.

تصمیم گیری برایم سخت بود. از یک طرف نباید مصدوم را بخاطر احتمال آسیب دیدگی نخاع گردنی تکان میدادم، از یک طرف هم خود فرد مصدوم در حال بلند شدن از جایش بود، از یک طرف هم میخواستم مرد گیج و خونین را آرام کنم.
درست یا غلط، تنها کاری که به ذهنم رسید این بود که دستهام را زیر کتف پیرمرد حلقه کردم و درحالیکه خودم هم روی زمین نیمه درازکش شده بودم با او غلط زدم و روی پاهای خودم برگرداندمش. بعد هم از دو سه پله ی باقی‌مانده کشیدمش پایین و نشاندمش کنار دیوار.

کم کم داشت بهوش می‌آمد اما هنوز گیج بود!! با دست میخواست خون روی زمین را تمیز کند. به آرامی بردمش روی یکی از نیمکت‌های گوشهء سالن مترو. یکی دو نفر از جمله مسوول بلیط مترو به ما ملحق شدند.
خانم جوانی که با ۹۱۱ در حال حرف زدن بود و اتفاق را توضیح میداد بلند بلند میگفت که مصدوم به نظر مست می آید.
پیرمرد که اسمش جو بود کمی آشفته بود. نمیدانم بخاطر شنیدن مکالمهء تلفنی دختر با اورژانس بود یا بخاطر ضربه ای که پیشانی و قسمت شقیقه اش را شکافته بود. به هر حال بی قرار شده بود.
دست آخر هم قبل از رسیدن آمبولانس از جایش بلند شد و به خارج از مترو رفت. هرچه گفتیم صبر کن تا آمبولانس برسد گوش نکرد.
سکیوریتی مترو گفت نمی‌توانیم مجبورش کنیم چون بعدا میتونه شکایت کنه.

دختر جوان اما در حالی که تلفنی با ۹۱۱ در تماس بود رفت دنبال پیرمرد تا از دور مراقبش باشه.
من هم داشتم میرفتم سمینار و دیرم شده بود و بیشتر نموندم و نمیدونم بالاخره چی شد.

من و شاید خیلی ها شبیه من در ایران زندگی پر الکل تری داشتیم! مثلا من از وقتی به کانادا اومدم حداکثر سالی ۶-۷ بار پیشتر پیش نیومده که با جمعی بیرون بریم و ۱-۲ تا آبجو بخورم. مشروب سنگین که دیگه اصلا.

بخشی از این قضیه میتونه بخاطر بالا رفتن سن باشه که بدن آدم مثل قبل تحمل خماری روز بعد و سردرد بعد از مشروب را نداره.

بخشی از قضیه شاید بخاطر مشغله زیاد باشه، و بخشی هم شاید بخاطر از دست رفتن جذابیت مشروب خوردن بعنوان کاری خلافه! اصلا همین خلاف بودنش کلی به جذابیت و ارج و قرب و جایگاه رفیع میگساری در ایران ارج و بها میده.

تابستان سال ۱۳۸۰ بود که با جمعی از دوستان طبق معمول آخر هفته ها در یکی از باغهای اطراف اصفهان مهمانی گرفته بودیم. اون شب حوالی ساعت ۳ نصف شب بود که بعد از مهمانی سوار ماشینها شدیم به سمت شهر راه افتادیم. پشت ماشین ما م.م که یکی دو تا پیک بیشتر از معمول خورده بود ولو شده بود، و ل.ع هم صندلی جلو کنار دست من که رانندگی میکردم نشسته بود.

وسطهای راه یک دفعه متوجه شدم که چراغ سقف ماشین روشن شد. با تعجب به دور و بر نگاه کردم و وحشت زده متوجه شدم که م.م در همان حال مستی و در حالیکه ماشین با سرعت در حرکت بود، در عقب ماشین را باز کرده و سینه خیز داشت از ماشین پیاده میشد! میگفت میخوام برم دستشویی! خلاصه سریع ماشین را نگه داشتم و اولین حادثه بخیر گذشت.

عکس تزیینی است

یکی دو کیلومتر جلوتر از دور دیدم که وسط خیابان برادران زحمتکش بسیج با لاستیک و تابلو بساط ایست بازرسی سیار برپا کرده اند.

امروز که به ماجرای گذشته نگاه میکنم جالبی، شاید هم احمقانه بودن ماجرا اینه که کسی نگران قضیه ای به اسم رانندگی در حال مستی نبود. مشکل اصلی خود مستی بود نه رانندگی کردن. جرمی که تا جایی که خبر دارم درست در ایران تعریف یا اجرا نشده!

به هر حال من وقتی ایست بازرسی را دیدم ناخودآگاه سرعتم را کم کردم و بلند گفتم گرفتنمون! چند ثانیه ای سکوت بود و هیچ کس حرفی نمیزد تا اینکه به محضر عزیزان زحمت کش ایست بازرسی رسیدیم.

نفر اول که تابلوی کوچکی در دست راست و اسلحهء بزرگی بر شانهء چپ خود آویخته بود به من اشاره کرد که بزن کنار.

کمتر از یک دقیقه بعد از اینکه کنار خیابان توقف کرده بودم فکری به ذهنم رسید.

با خودم گفتم باید وانمود کنم که همه چیز عادیه و قصد همکاری و تسهیل و تسریع روند را دارم. پس در حالیکه پاپیون زیر گلوم را درست میکردم از ماشین پیاده شدم و با عرض سلام به اولین نفری که نزدیک ماشین ایستاده بود، در صندوق عقب را باز کردم.

برادری که یکی دو متر آنطرفتر ایستاده بود و پیراهن خاکستری خاکی رنگی با یقهء آخوندی اش را روی شلوار انداخته بود، بیسیم به دست به سمت من آمد و همانطور که به چشمان من خیره شده بود پرسید کی گفت شما در صندوق را باز کنی؟؟

من هم با لبخند گفتم به هر حال با روند کار آشنا هستیم دیگه.

گفت مگه چند بار تا حالا گرفتنت؟

من که تازه بوی خرابکاری ای که کرده بودم به مشامم رسیده بود با لبخندی پهن تر گفتم نهههه! منظورم اینه که به هر حال میخواستم کمک کنم زحمتتون کمتر بشه و مگه واسه گشتن ماشین نگفتید بزنم کنار؟

گفت مگه چیزی داری تو ماشین که بخوایم بگردیم؟

من که دیگه نمیدونستم چی بگم گفتم نه والا! چی داشته باشیم. داریم با اجازه میریم خونه.

و بعد زیر چشمی ریشهای تا زیر گردن و سر و وضع «برادر» را بررسی میکردم.

ماجرا جزییات زیادی داشت ولی خلاصه اینکه ماشین را گشتند و پاسورهایی که در کیف ل.ع بود را پیدا کردند و یکی یکی برگه ها را پاره میکردند. من که میخواستم تظاهر کنم این پاسورها بزرگترین خلافمون هست مدام میگفتم آقا نکن، اینا یادگاری و سوغاتیه از آلمان برامون آوردند. و با هر بار حرف زدن من «برادر» نگاه معنادار و خیره ای به من میکرد که باز باید پاپیونم را درست میکردم و سرم را می انداختم پایین.

در همون حال و احوال بود که یک بی.ام.و ۲۰۰۰ قرمز رنگ با سرعت به سمت ایست بازرسی سیار آمد و بدون توقف کردن به تک تک لاستیک ها زد و در رفت.

من هم به اون «برادر» بیسیم به دست، که تازه متوجه شده بودم «فرمانده» یا ارشد گروه بود، با لبخند گفتم ما که کاری نکردیم میگیرید؟ بعد اینا که خلافکارن فرار میکنن. «فرمانده» ولی اینبار با عصبانیت گفت برو بشین و اینقدر حرف نزن، اونها را هم میگیریم.

اما من که افتاده بودم روی دور حرف زدن راجع به هر چیزی که پیش میامد کلی وراجی میکردم تا اینکه بالاخره م.م که از اول ماجرا ساکت یک گوشه ایستاده بود نزدیکم آمد و در حالی که مچ دستم را گرفته بود و مرا به سمتی میبرد، آرام گفت اینقدر حرف نزن!! بعد هم به یکی از «برادران» که لباس پلنگی پوشیده بود اشاره کرد و گفت که بهش گفته به این رفیقت بگو اینقدر حرف نزنه بوی مشروبش تا دو متری میاد! اونجا بود که من دیگه قانع شدم و رفتم ساکت یک گوشه نشستم و فقط ماجرا را نظاره میکردم.

می دیدم که «فرمانده» جلوی ماشین نشسته و داخل داشبورد را میگرده. بعدا ل.ع که رفته بود صندلی عقب نشسته بود تعریف کرد که در آن فاصله زمانی کلی با «فرمانده» حرف زده و گفته ببخشه و بذاره بریم. بهش گفته بوده ایشون پزشکه (اون موقع البته اینترن بودم البته) و خیلی زحمت میشکه و اشتباه کرده و…

کمی بعد فرمانده به سمت من آمد و مرا به گوشه ای دورتر از جمع برد. خیلی قاطع و مستقیم و در حالیه که انگشت اشاره اش را به سمتم گرفته بود گفت که یا راستش را میگی و میذارم بری، یا با خودمون میبریمت.

بعد پرسید چقدر مشروب خوردی؟!

گفتم چی؟؟ مشروب؟ من مشروب نمیخورم قربان!

با لحن تهدید آمیزی که یک دهنتو سرویس میکنم خاصی توش بود گفت که میبرمت مرکز با دستگاه الکل سنج نفست را تست کن ها! اما اگه راستش را بگی میذارم بری.

من هم با یک لحنی ملتمسانه ای که یک غلط کردم خاصی توش بود گفتم که نه والا من مشروب نخوردم که. فقط توی یک مهمونی خانوادگی بودیم، چند نفر مشروب میخوردند و به زور گرفتن یه ذره ریختن تو حلق من که طعمش را بچشم. وگرنه من اصلا اهل این حرفها نیستم.

«فرمانده» چیزی نمیگفت و فقط با اخم به چشمان من خیره شده بود. من که لبخند روی صورتم ماسیده بود نمیدونستم چی بگم.

در همین حالت خلسه و هپروت و سردرگمی بودم که یاد خاطره ای افتادم.

«سالگرد تظاهرات کوی دانشگاه در تیرماه سال ۷۹ بود. من و ح.پ رفته بودیم خیابان چهارباغ اصفهان. هوا تاریک شده بود و درگیریها همچنان ادامه داشت.

در یک لحظه که کنار پیاده رو ایستاده بودیم من متوجه شدم که گروهی از ماموران نیروی انتظامی با باتوم به سمت ما در حال دویدن هستند و هر کس سر راه بود را میزدند.

همان موقع دیدم یک بسیجی جوان با ریش و پیراهن سفید و یقه آخوندی پشت به سمت گلهء ماموران ایستاده و به سمت دیگه نگاه میکنه. بصورت غریزی و ناخودآگاه، بدون هیچ فکری دستش را گرفتم و به سمت کنار پیاده رو کشیدم و در همان لحظه هم هر دو یکی دو تا باتوم خوردیم ولی از زیر دست و پا رفتن نجاتش دادم. بعد هم با لبخند گفتم وقتی حمله میکنند دیگه کاری ندارند، همه را میزنند. لبخندی زد، تشکر کرد و رفت.

چند دقیقه بعد کمی پایین تر، در حالی که من و ح.پ جدای از جمع در حرکت بودیم، ناگهان چند نفر مامور لباس شخصی و با هیکلهایی دو سه برابر من ریختند سرمون. همون لحظهء اول به صورت ح.پ اسپری فلفل پاشیدند و من فقط فریاد زدن ح.پ را میشنیدم که دور میشد و بعد خودم رفتم زیر مشت و لگد عزیزان زحمت کش لباس شخصی. بعدا فهمیدم که ح.پ را با همان حالت سوزش صورت رها کردند و او هم خودش را به بیمارستانی که هر دو آن شب کشیک بودیم رسانده بود، و گفته بود علی را گرفتند و بردند و آن هم خود داستان و ماجرایی بدنبال داشت. بگذریم.

برگردیم زیر مشت و لگدهای آن شب. یکی از عزیزان لباس شخصی انگشتان شست دو دستش را در دهانم کرده بود به دو سمت مخالف میکشید جوری که تا چند هفته بعد داخل دهانم میسوخت. یک سرباز دیگر هم با باتوم به پاهایم میزد ولی انصافا فقط تظاهر به زدن میکرد.

در همان حین بود که آن بسیجی جوان با پیراهن سفید که چند دقیقه قبل نجاتش داده بودم از راه رسید. به عزیزی که مشغول جر دادن دهان من بود گفت اینو ولش کنید. اینو ولش کنید.

یکی از برادران غولپیکر با لحنی عصبی پرسید جنابعالی؟

مرد سفیدپوش که مثل فرشته ای از راه رسیده بود گفت من از بچه های «ستاد» هستم.

و اینجا بود که مصداق عینی «تو نیکی می کن و در دجله انداز» جلوی چشمانم متجلی شد!

من از بچه های «ستاد» هستم…

«ستاد»…»

چشمان «فرمانده» هنوز منتظر جواب من بودند. گفت برای بار آخر میپرسم. اگر راستش را بگی میذارم بری. چقدر مشروب خوردی؟

گفتم، خداییش بذار برم. من پدرم سرتیپ ن. هستند و اگر بفهمند من همون چند قطره مشروب را هم که به زور ریختند توی دهنم قورت دادم، بخدا میکشتم. بذار برم.

گفت سرتیپ ن.؟ بجا نمیارم! گفتم توی «ستاد» مشغول هستند.

چند ثانیه ای گذشت و «فرمانده» سرش را به سمت ماشین کرد و با اشارهء سر گفت برو، ولی بار آخرت باشه…

از اون داستان ۱۵ سال گذشته و من هنوز نمیدونم این «ستاد» که میگن کجاست. ولی هرجا که هست و هرچی که هست جون ما رو دو بار نجات داده.