نگران آیندهء فرزندانتان باشید

روی زن خود دست بلند میکنید؟
حالا دختربچه تان فکر میکند که در آینده کتک خوردن از شوهرش خیلی بد نیست.

به شوهر خود دشنام میدهید؟
به همین راحتی به پسر خود یاد دادید که در آینده همسرش میتواند با او همینطور صحبت کند.

کودکانتان را سرکار میگذارید و به آنها دروغ میگویید؟
این دقیقا کاری است که در آینده آنها با دیگران خواهند کرد.

str2x_ach_0706_thelma.PDF-770x470

بچه ها هرچه ببینند یاد میگیرند. اگر عشق ببینند رئوف و مهربان بزرگ میشوند. اگر احترام ببینند، رفتارهایشان محترمانه خواهد بود. اگر آرامش ببینند، روانشان آرام خواهد بود.
اگر کینه و سوء استفاده و خشونت و نفرت ببینند، در آینده رفتارهایشان سرشار از همین خصوصیات خواهد بود. رفتارهایی که باعث طرد شدن و تنها ماندن و سرخورده شدنشان میشود.

کاش افراد قدرت این را داشته باشند که روی رفتارهایشان فکر کنند. والدین با رفتارهایشان آیندهء فرزندانشان را شکل میدهند. پدر و مادرها الگوهای رفتاری فرزندان هستند. آیندهء فرزندان، سلامت روح و روانشان و آسایش و آرامش ذهنیشان همگی از همان خانه ای که در آن بزرگ میشوند شکل میگیرد.
نگران آیندهء فرزندانتان باشید. اگر حتی خود قربانی رفتارهای غلط والدینتان هستید، فرزندان خود را قربانی نکنید. جایی باید این چرخهء رفتارهای غلط را شکسته شود.

سه قاب از خاطرات شخصی من و لمس بیمار

Patient-in-bed-w-panels_lead
قاب اول:
دختر ۱۴ ساله ای که هنوز صورت زیبا و معصومش یادم هست، روی اولین تخت کنار در اتاق دراز کشیده بود.
من و گروهی دیگر از دانشجویان پزشکی وارد اتاق شدیم و طبق روال همیشگی دور اولین بیمار حلقه زدیم. استاد ما که پزشکی بسیار با سابقه و باسواد بود هم وارد اتاق شد. چند سال بعد از فارغ التحصیلی در روستایی مشغول به کار شدم. از اهالی محل بارها اسم استاد را شنیدم که در سالهای دور خدمات زیادی در آن منطقه کرده بود و پایه گذار تاسیس یک درمانگاه ذر آن روستا هم بود.
استاد در بدو ورود، پرونده‌ی دختر ۱۴ ساله را برداشت و نگاه سریعی به محتوای آن کرد. یادم نیست بیماری اش چه بود اما نگاه بهت زده و نگرانش خوب یادم هست. دختر ۱۴ ساله که در بین حلقه‌ی دانشجویانی که انگار دور معرکه ای جمع شده بودند ساکت بود و سعی میکرد نگاهش را از چشمان ما بدزد.
شاید خجالتی بود. شاید ترسیده بود. شاید نگران بود.
استاد پرونده را سرجایش گذاشت و به کنار تخت رفت. همانطور که راجع به بیماری توضیح میداد، بدون حتی نگاه کردن به بیمار پیراهن بیمارستان را که به تن دختر ۱۴ ساله بود تا زیر گردن بالا زد. سینه های کوچک دختر نوجوانی که زیر پیراهنش چیزی نپوشیده بود ناگهان بین حلقه‌ی دانشجویان نمایان شد.
استاد دستش را روی شکم بیمار گذاشته بود و معاینه میکرد. اما من حواسم دیگر به حرفهای او نبود. نگاهم روی خط باریک قطره اشکهایی بود که از گوشهء چشم دختر ۱۴ ساله،‌ آرام و بدون سر و صدا جاری بودند و لای موهای دور گوشش محو میشدند.
نمیدانم آیا کس دیگری هم متوجه این ماجرا شد یا نه. متوجه آنچه که در آن چند دقیقه بر آن دختر نوجوان گذشت. متوجه تجاوزی که به حریم شخصی اش شد. متوجه دردی که تمام وجودش را گرفت.
دختر نوجوان بدون هیچ تکان یا سر و صدایی به آرامی اشک میریخت. شاید از شرم. شاید از ترس.
و این اولین برخورد هولناک من بود با نادیده گرفته شدن حق و حقوق بیماران. اولین رویارویی مستقیم من بود با یک نظام و سیستم بیماری که قرار بود درمانگر بیماران باشد. اولین برخورد من بود با تصویر واقعی اضمحلال در قواعد اخلاقی در یک نظام درمان و سلامت.
قاب دوم:
سالها گذشت. در کلینیک آموزشی کالجی در کانادا، به عنوان دانشجو مشغول دیدن پسر ۱۳ ساله ای بودم که به دلیل کمردرد و با شک به اختلاف طول اندامهای تحتانی مراجعه کرده بود. پسر ۱۳ ساله ای که همچنین مبتلا به نوع خفیفی از اوتیسم بود و به همین دلیل برقرار کردن ارتباط کلامی برایم سخت بود. اولین بار هم بود که قرار بود یک سری از معاینات را انجام دهم. استرس داشتم و کمی هم خسته بودم. به همین دلیل، برخلاف روال همیشگی، روند معاینه و کارهایی که قرار بود انجام بدهم را برای بیمار یا مادرش که در اتاق بود توضیح ندادم.
بالای سر بیمار رفتم و پیراهن او را از روی شکم بالا زدم و با متری که در دست داشتم مشغول اندازه گیری طول پاهای چپ و راستش شدم.
یکی از همکلاسیهای من که همراهم در اتاق بود رو به پسر ۱۳ ساله‌ی اوتیستی کرد و توضیح داد که ما در حال اندازه گیری طول پاها است و لازم بود که بالای استخوان لگن هر دو سمت را لمس کنیم و به همین دلیل پیراهنت را بالا زدیم.
بعد از ترخیص بیمار، دوستم سمت من آمد و پرسید که چرا از بیمار برای بالا زدن لباسش اجازه نگرفتم و چرا برای بیمار توضیح ندادم که میخواهم چه معاینه ای انجام دهم؟
سوالش درست و بجا بود.
از خودم میپرسیدم آیا این نادیده گرفتن حق و حقوق بیمار در من هم نهادینه شده است؟
قاب سوم:
اینترن سال آخر پزشکی بخش زنان در بیمارستانی در اصفهان بودم. یکی دو سالی بود که بدلیل حکم برخی مراجع، قانونی وضع شده بود که رشته‌ی زنان و زایمان دیگر حق پذیرش دانشجوی پسر نداشت، و معاینهء زنان توسط دانشجویان مذکر هم ممنوع شده بود.
اما اغلب اساتید ما با چنین قانون احمقانه ای مخالف بودند. معتقد بودند که برای بسیاری از ما احتمال دارد که در آینده با موقعیتهایی اورژانسی از جمله زایمان، روبرو شویم و همکار زن در آن شرایط وجود نداشته باشد و ما بعنوان پزشک باید قادر به معاینه، تشخیص و درمان بیماریهای زنان باشیم.
برخی از اساتید ما قرار گذاشته بودند که اهمیتی به این قانون ندهند و حداقل ما را به بخش جراحی زنان و همچنین اتاق زایمان راه بدهند. ولی معاینه‌ی زنان در درمانگاه را همچنان فقط دانشجویان دختر انجام میدادند.
یکی از همان روزهایی بخش زنان، پشت در اتاق عمل بهمراه گروهی دیگر از اینترنهای پسر ایستاده بودیم. در یکی از اتاقها قرار بود خانمی که جنین دو سه ماهه اش داخل رحم سِقط شده بود، کورتاژ شود.
قرار بود وقتی بیمار بیهوش شد، ما وارد اتاق شویم و قبل از انجام عمل کورتاژ، دستگاه تناسلی بیمار را معاینه کنیم. این کار که در آن مدت اینترنی چند بار انجام دادیم، شاید جزو معدود فرصتهایی بود تا فرصت معاینهء واژن یک بیمار را زیر نظر یک استاد بدست آوریم.
فرصتی که به بهای نادیده گرفته شدن حق بیمار برای دانستن، و پایمال کردن اصل کسب اجازه از بیمار برای معاینه یا درمان بود. اصلی که در نظام سلامت، درمان و آموزش ایران نادیده گرفته میشد، و احتمالا همچنان نادیده گرفته میشود.

پوستر آموزشی انجمن متخصصین اطفال کانادا

من بزودی قراره دایی بشم و خب طبیعتا از این همه فاصله و دوری سرشارم از ذوق و حسرت. از روزی که از بارداری خواهرم خبردار شدم مدام و همیشه و همه جا حواسم به مطالبی بود که میتونست براش مفید یا جالب باشه. هرچند خود مادرها و پدرها بیشتر از هر کس دیگه ای پیگیر یادگرفتن برای بهترین روشهای آموزش و تربیت بچه هاشون هستند. به هر حال این پوستر را دیروز روی دیوار یک مرکز پزشکی دیدم و گفتم شاید بد نباشه با ترجمه اش منتشر کنم، شاید برای کسی مفید باشه. پوستر خلاصه ای از پیشنهادات انجمن متخصصین اطفال کانادا است

با فرزند خود حرف بزنید، برایش کتاب و آواز بخوانید، و سطح سواد و آموزش او را از همان زمان تولد بالا ببرید. چگونه؟ با انجام نکات زیر

یادگیری خواندن از همان زمان تولد اتفاق می افتد. نوزاد از همان ابتدا یاد میگیرد که چگونه تمام علایم و سیگنالهای پیرامون خود را بخواند و این کار از طریق گوش دادن به صداها،‌ تماشای صورتها و حرکات بدن اتفاق می افتد.

بچه ها نیاز دارند که صداها را بشنوند و بتوانند از صداها،‌ الگوهای صدا و زبان استفاده کنند. این موضوع به آنها کمک میکند که نهایتا بتوانند علایم نوشتاری را بخوانند. نکات زیر اطلاعاتی است راجع به اینکه چگونه برای نوزاد فرصتهای یادگیری از همان بدو تولد ایجاد کنیم

۱- خواندن بلند بلند کتاب و گفتن داستان را جزو برنامه های روزانهء مراقبت از کودکتان قرار دهید. اینکار به علاقهء وی در آینده برای خواندن کمک میکند

۲- برای نوزاد خود شعر و ترانه بخوانید. بچه ها تقریبا از همان ابتدای تولد به ترانه و شعرهای بچگانه پاسخ میدهند. نیازی هم نیست که معنای لغات را برای تجربهء یادگیری بدانند.

۳- راجع به اتفاقات روزمره حرف بزنید. اگر در حال عوض کردن پوشاک بچه یا حمام کردن بچه هستید یا حتی در حال پیاده روی و قدم زدن با نوزاد خود هستید، راجع به اتفاقات روزمره و آنچه پیرامون او اتفاق می افتد صحبت کنید

۴- وقتی برای نوزادان و خردسالان شعرهای بچگانه میخوانید آنها را به نرمی نوازش کنید مثلا به آرامی و با ریتم شعر به کف پایشان بزنید و یا وقتی با آنها صحبت میکنید به آرامی تکانشان بدهید

۵- اولین تلاشهای نوزاد را برای صدا در آوردن و حرف زدن با لبخند و آغوش تشویق کنید. این ابتدایی ترین روش ارتباطی برای نوزاد هیجان انگیز است و تایید و آغوش شما او را برای تلاش بیشتر تشویق میکند.

۶- بچه ها در ابتدا برای حرف زدن و ارتباط با دیگران صداهای ناواضح و بی معنی در می آورند. این صداها را تکرار کنید و سعی کنید با لغاتی که شبیه به آن صدا هستند پاسخ نوزاد را بدهید. به این صورت به فرزند خود یاد میدهید که کدام صداها در نهایت به شکل گرفتن زبان و حرف زدن ختم میشود

۷- وقتی که کودک شما شروع به حرف زدن کرد، به او برای پیدا کردن لغات و اسامی اشیایی که اطراف او هستند کمک کنید. لغات را تکرار کنید و با اینکار به یادگیری و حفظ کردن لغات توسط کودک کمک میکنید

۸- سوال بپرسید. وقتی که از فرزند خود میپرسید «این چیست؟» و نام آنچه در عکسی از کتابی است تکرار میکنید، درواقع با اینکار به فرزندتان یاد داده اید که چیزها نام دارند و این موضوع در روند یادگیری زبان و تکلم به او کمک خواهد کرد.

۹- نوزاد را به شرکت در فعالیتها تشویق کنید. نوزادها دوست دارند کتاب را در دهان خود کنند، پس حتما مراقب باشید که کتاب های تمیز و با قوام در دسترس بچه ها باشد. در ابتدا، بچه به کمک شما برای ورق زدن نیاز خواهد داشت. اما کمی که بزرگتر شد خودش اینکار را خواهد کرد.

۱۰- از همان کودکی فرزند خود را به کتابخانه های عمومی ببرید. در کانادا حتی بچه ها هم میتوانند کارت کتابخانه داشته باشند. خیلی از کتابخانه ها برنامه های رایگان برای والدین و فرزندانشان دارند تا به انواع کتابهای کودک، قصه ها، شعرها و ترانه های بچگانه دسترسی داشته باشند. از مسوول کتابخانهء محله تان راجع به این قضیه سوال کنید

۱۱- آواز بخوانید. موسیقی یادآوری لغات را آسان تر میکند، و روش جذابتری است برای اینکه بین شما و کودکتان زبان مکالمه بوجود آید